Lubimy jeść wspólnie posiłki. W Polsce nadal dość często spotykamy się przy wspólnym stole i jest to dla nas ważne. Niestety, coraz częściej też mamy problem z tym, aby połączyć pracę, obowiązki domowe, różne godziny powrotu do domu i rozbieżne upodobania żywieniowe różnych członków rodziny. Posiłki zamiast być przyjemnością stają się udręką. Często stopniowo je odpuszczamy. Pozwalamy, by np. jedno dziecko jadło codziennie na śniadanie parówki, bo nic innego nie zje (jesteś pewna?), włączamy bajkę przy kolacji, by maluch nie zauważył, że w kotlecie oprócz mięsa jest też nieco cukinii, same zapominamy usiąść przy stole, bo przecież trzeba coś podgrzać, wymieszać, przełożyć i, nie daj Boże!, przygotować drugi obiad, bo nasze dziecko nie ma zamiaru tknąć tego, co już przygotowałyśmy… Do tego dochodzą spięcia, mało czasu, kłótnie. Oj, odechciewa się usiąść razem przy stole.
Jednak rodzinne posiłki, to nie tylko miła forma spędzenia czasu czy sposób na zbliżenie członków rodziny.
Rodzinne posiłki MAJĄ MOC!
I jeżeli obawiasz się, że Twoje dziecko ma nadwagę albo je coraz bardziej wybiórczo. Jeżeli widzisz, że coraz mniej ze sobą rozmawiacie, a dzieci systematycznie odtrącają wszystkie warzywa. Jeśli boisz się, że większość rodziny zdecydowanie preferuje fast-foody i gazowane napoje…. to być może zamiast tłumaczyć, martwić się i stresować, warto zadbać mimo wszystko o jedzenie razem!
Dzisiaj chcę Ci pokazać, dlaczego naprawdę warto zadbać o chociaż kilka wspólnych posiłków w tygodniu! Podzielę się z Tobą wynikami badań naukowych, które pokazują, jak wielkie korzyści mogą czerpać z rodzinnych posiłków nasze dzieci.
Liczne badania pokazują, że rodzinne posiłki sprzyjają nawiązywaniu więzi, pomagają przetrwać rodzinne kryzysy i ogólnie wspierają utrzymywanie dobrych relacji w rodzinie. Oczywiście pod warunkiem, że odbywają się w przyjemnej atmosferze! Polecam Ci również wpisy o tym, co mówić do dziecka w czasie jedzenia i czego absolutnie lepiej nie mówić.
Pobierz darmową grę Detektyw Smaków i oswajaj swoje dziecko z nowymi smakami poprzez zabawę!
Poznaj jednak 5 totalnie odlotowych efektów rodzinnych posiłków, które zostały udowodnione naukowo!
1. LEPSZE OCENY W SZKOLE
Dowody są naprawdę silne! Badacze z Uniwersytety Columbia (1) ocenili, że nastolatkowe, którzy jedli rodzinny posiłek przynajmniej 7 razy w tygodniu mieli o niemal 40% większe szanse na uzyskanie najwyższych ocen w szkole w porównaniu do uczniów, którzy jedli taki posiłek dwa lub mniej razy w tygodniu. Ponadto same posiłki sprzyjają rozwojowi umiejętności niezwykle przydatnych w szkole! U małych dzieci zauważono większy zasób słownictwa i umiejętności rozmowy (2). Wspólne posiłki, to również szansa na przysłuchanie się długim dyskusjom, o ile oczywiście prowadzone są w kulturalny sposób :D. To natomiast przekłada się na to, jak dzieci w przyszłości (w szkole średniej i na studiach) radzą sobie z przedmiotami wymagającymi wiedzy literackiej.
2. MNIEJSZY POZIOM STRESU, A NAWET RYZYKO ZABURZEŃ ODŻYWIANIA
Potężne (bo przeprowadzone na ok. 26 tys. nastolatków) badania kanadyjskie (3) udowodniły, że im częściej nastolatkowe spożywali rodzinne posiłki, tym lepsze było ich zdrowie psychicznie. Odczuwali mniejszy poziom stresu, rzadziej borykali się z problemami emocjonalnymi, wykazywali większy poziom zaufania w stosunku do innych i chętniej pomagali sobie wzajemnie. Rodzinne posiłki poprawiały również poziom ogólnego zadowolenia z życia, niezależnie od statusu ekonomicznego uczniów!
Te efekty dotyczą nie tylko dzieci i nastolatków, ale również rodziców. Badania pokazują, że matki jedzące często posiłki ze swoimi dziećmi czują się szczęśliwsze, a wieczorny, wspólny posiłek obniża poziom stresu związany z pracą zawodową (4).
Są również dowody wskazujące na ochronny wpływ rodzinnych posiłków na ryzyko rozwoju zaburzeń odżywiania! (6) Ryzyko zaburzeń odżywania w niektórych badaniach spadało nawet o 1/3!
3. LEPSZA JAKOŚĆ DIETY
Wspólne posiłki wpływają niezwykle pozytywnie na jakość diety naszych dzieci!
Badania dotyczące dzieci w wieku od 9 do 14 lat pokazały, że te, które miały okazję jeść regularnie posiłki z całą rodziną, podejmują generalnie lepsze decyzje żywieniowe – jedzą więcej owoców, warzyw, mniej nasyconych kwasów tłuszczowych, potraw smażonych i piją mniej napojów gazowanych. Dzieci z rodzin jadających wspólnie aż o 24% częściej wybierały zdrowsze jedzenie (7).
Efekty te były widoczne również u nastolatków, którzy jedli znacząco więcej warzyw, owoców czy nabiału (7).
Badacze podkreślają szczególnie rolę modelowania, która sprawia, że dzieci jedzące wspólnie z rodzicami rzeczywiście częściej dokonują dobrych wyborów żywieniowych (8). Jeśli my każdego dnia swoim przykładem pokazujemy dzieciom, co uznajemy za wartościowe (wartościowe = to, co chętnie jem), jest znacznie większa szansa, że będą one po nas te zachowania powtarzać, niż gdybyśmy jedli niemal zawsze poza domem.
4. NIŻSZA MASA CIAŁA
Dobrze zbilansowana dieta przekłada się również na zmniejszenie ryzyka rozwoju nadwagi i otyłości w przyszłości. Badacze wskazują także, że już samo jedzenie wspólnych posiłków może zmniejszyć ryzyko rozwoju otyłości o ok. 12% (6). Jest o co walczyć, szczególnie w czasach, które niezwykle mocno sprzyjają nadmiernemu przyrostowi masy ciała.
5. NIŻSZE RYZYKO SIĘGNIĘCIA PO NARKOTYKI
Pozytywne efekty wspólnych posiłków wykraczają znacznie poza sferę żywienia. Badacze zauważyli dość silne związki pomiędzy tym, jak wyglądają posiłki w domu nastolatków a tym, jak bardzo są oni skłonni do ryzykownych zachowań.
Nastolatkowe, którzy najrzadziej jadali wspólne posiłki, sięgali dwukrotnie częściej po alkohol, czterokrotnie częściej palili papierosy oraz i 2,5 raza chętniej korzystali z marihuany. Ponadto uczniowie jedzący rodzinne posiłki rzadziej niż 3 razy w tygodniu mieli o 80% większe szanse na to, że wśród ich bliskich znajomych jest osoba uzależniona od narkotyków (1).
Rodzinne posiłki to nie magia!
Pamiętajcie jednak, że większość z przytoczonych badań, to badania korelacyjne – niewiele mówiące o przyczynie i skutku, a raczej o współwystępowaniu zdarzeń. Badacze oczywiście starają się kontrolować jak najwięcej czynników, by dać nam jasny obraz sytuacji, ale raczej pokazują kierunek, w którym należy patrzeć niż rozwiązanie wszystkich problemów.
Wydaje się, że rodzinne posiłki są miarodajnym wskaźnikiem tego, jak funkcjonuje rodzina. Oczywiste, że łatwiej jest usiąść wspólnie do posiłku, gdy nie jesteśmy wzburzeni po kłótniach, a w domu panuje przyjazna atmosfera. Jednak jednocześnie jedzone razem posiłki są czynnikiem pozytywnie wpływającym na tę atmosferę. Skoro są w stanie ukoić nerwy pracującej mamy wracającej po całym dniu pracy w biurze, sprzyjają pozytywnemu nastawieniu do życia u nastolatków, to mogą też zmniejszać nasz ogólny poziom stresu, co zwiększa naszą wyrozumiałość względem siebie nawzajem.
Może zatem nie warto czekać na idealną sytuację, by zjeść wspólnie idealne posiłki, bo nawet kawałek pizzy zjedzony wspólnie na podłodze w salonie może być pierwszym krokiem do poprawy relacji w naszej rodzinie!
1- The importance of family dinners II. The National Center on Addiction and Substance Abuse at Columbia University – http://casafamilyday.org/familyday/files/themes/familyday/pdf/Family-Dinners-II.pdf
2- Snow CE, Beals DE. Mealtime talk that supports literacy development. New Dir Child Adolesc Dev. Spring 2006; 111: 51-66.
3- Elgar, FJ, Craig W, Trites SJ. Family dinners, communication, and mental health in Canadian adolescents. J Adolesc Health. 2013; 52: 433-438.
4- Neumark-Sztainer D, Wall M, Story M, Fulkerson JA, et al. Are family meal patterns associated with disordered eating behaviors among adolescents? J Adolesc Health. 2004; 35: 350-359.
5- . https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1177/1077727X08316025
6- Hammons AJ, Fiese BH. Is frequency of shared family meals related to the nutritional health of children and adolescents? Pediatrics. 2011; 127 (6): e1565-1574.
7- Neumark-Sztainer D. Eating among teens: do family mealtimes make a difference for adolescents’ nutrition? New Dir Child Adolesc Dev. 2006; 111: 91-104
8- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3498594/#R15
