Wprowadzenie pierwszych posiłków do diety dziecka to ważne i dla wielu rodziców stresujące wydarzenie. Zastanawiają się, co podać do jedzenia i martwią się, czy dziecko poradzi sobie z nowymi konsystencjami. Niemniej ważną decyzją jest metoda karmienia – łyżeczka, a może BLW?
Z tego artykułu dowiesz się:
- czy warto wybierać “tradycyjne” rozszerzanie diety łyżeczką?
- jak dobrze karmić dziecko łyżeczką?
- czy rozszerzanie diety łyżeczką jest bezpieczne?
Czy karmienie łyżeczką to gorszy wybór?
Tradycyjne rozszerzanie diety za pomocą łyżeczki jest kojarzone z większą kontrolą rodzica, który decyduje o tym, co i w jakiej ilości poda do jedzenia. Wskazuje się, że taka metoda może sprzyjać mniejszej responsywności (czyli wrażliwości) na potrzeby dziecka. Metoda BLW (Baby Led Weaning) przedstawiana jest często jako remedium na ten problem, ponieważ dziecko samo wybiera, co i ile zjada. Warto pamiętać, że ważniejsze od metody rozszerzania diety jest podejście opiekuna.
Responsywne karmienie
Obie metody rozszerzania diety mogą być nastawione na odczytywanie i zaspokajanie potrzeb dziecka. Karmiąc łyżeczką także możemy kierować się gotowością i możliwościami dziecka, ufając, że zna ono swoje ciało i potrzeby.
Celem karmienia nie jest wmuszenie w dziecko odpowiedniej (w naszej ocenie) ilości pokarmu. Chodzi o to, aby:
- pomóc mu zrozumieć, czym jest jedzenie,
- wspierać je w nauce nowych umiejętności żywieniowych
- oraz pokazać, że posiłki są przyjemne.
Dlatego tak ważne jest poszanowanie granic dziecka i stworzenie odpowiedniej ramy posiłków. Zgodnie z zasadą podziału odpowiedzialności, to Ty decydujesz, co i kiedy podajesz, a rolą dziecka jest wybór, co, ile i czy w ogóle zje. W ten sposób wspierasz samoregulację dziecka.
Karmienie dziecka łyżeczką może być jedną z naturalnych, bezpiecznych i wspierających metod rozszerzania diety. Nie wszystkie dzieci od pierwszego posiłku będą gotowe i chętne do samodzielnego jedzenia, a niektóre będą domagać się karmienia. Dobrze jest wiedzieć, jak prawidłowo karmić dziecko łyżeczką.
Jak jeszcze wspierać samoregulację dziecka?
Poza responsywnym karmieniem możesz także:
- opowiadać o produktach, które podajesz dziecku, zwiększając jego wiedzę na ich temat,
- zauważać sygnały wysyłane przez dziecko i odpowiednio na nie reagować – rozpoczynać i kończyć karmienie w zgodzie z potrzebami dziecka,
- pamiętać o podziale odpowiedzialności – Twoim zadaniem jest podawanie różnorodnych pokarmów, sprzyjających nauce jedzenia,
- jeść wspólnie, by dziecko mogło obserwować i uczyć się jedzenia od innych.
Jak dobrze karmić łyżeczką?
By prawidłowo rozszerzać dietę łyżeczką, warto stosować się do kilku podstawowych zasad:
- Karmić responsywnie, czyli podawać dziecku pokarm do buzi tylko wtedy, gdy to akceptuje.
- Pamiętać, że karmienie łyżeczką, to etap rozszerzania diety. Po nim lub równolegle z nim dziecko powinno mieć szansę podejmowania coraz częstszych prób samodzielnego jedzenia. Należy też pamiętać o wprowadzeniu różnych konsystencji (przeczytaj, jak wprowadzać papki, grudki i kawałki).
- Pozwalać dziecku na aktywne jedzenie. Karmienie łyżeczką nie oznacza, że dziecko ma być nieświadomym obiektem karmienia. Wręcz odwrotnie – to właśnie karmiąc łyżeczką warto szczególnie zadbać o przestrzeń do poznawania jedzenia (np.umożliwić wkładanie rączek do miseczki, zabawę jedzeniem).
- Karmić w technicznie prawidłowy sposób. To szczególnie ważne na początku rozszerzania diety.
Odpowiednia technika karmienia łyżeczką
Pozycja: dziecko musi siedzieć stabilnie. Nigdy nie karm dziecka w pozycji półleżącej. Może siedzieć w krzesełku do karmienia lub na Twoich kolanach w pozycji bocznej.
Podawanie pokarmu: nie wpychaj łyżeczki do ust dziecka, tylko podnieś ją na wysokość jego buzi (możesz ewentualnie delikatnie dotknąć nią jego ust) i poczekaj aż otworzy buzię. Poczekaj aż samo zdejmie pokarm z łyżeczki, a nie wycieraj jej o górną wargę dziecka.
Jak wkładać łyżeczkę: zawsze poziomo do buzi. Nie nakładaj zbyt dużo jedzenia na łyżeczkę, ponieważ trudno będzie dziecku zdjąć z niej pokarm, co może prowadzić do zniecierpliwienia.
Responsywne karmienie: zwracaj uwagę na zachowanie dziecka. To normalne, że będzie się krzywiło i robiło miny, bo dopiero uczy się jeść. Nie wkładaj jednak łyżeczki na siłę i nie odwracaj uwagi dziecka, by zjadłowięcej czy szybciej. Pozwalaj dziecku na aktywność – może będzie chciało złapać łyżeczkę lub włożyć rączki do miseczki z jedzeniem. To też jest nauka jedzania 🙂
Kiedy zakończyć karmienie: dziecko będzie wysyłało różne sygnały, które mogą świadczyć o tym, że już czas zakończyć jedzenie. Bądź uważna na:
- odwracanie główki,
- zamykanie buzi lub zasłanianie jej rączkami,
- wiercenie się w krzesełku,
- płacz,
- wypychanie łyżeczki,
- wypluwanie jedzenia.
W takiej sytuacji możesz spróbować zrobić chwilę przerwy w karmieniu, podać dziecku inny pokarm lub pozwolić na próby samodzielnej zabawy łyżeczką. Jeśli po przerwie dziecko nadal nie jest zainteresowane jedzeniem oznacza to, że nie chce już więcej jeść.
Najlepsza łyżeczka do karmienia dziecka
Najlepszą łyżeczką będzie oczywiście ta, którą Twoje dziecko polubi i zaakceptuje. Istnieją jednak pewne zasady, które warto stosować:
Pierwsza łyżeczka do karmienia: wybierz niewielką łyżeczkę z długim trzonkiem. Pierwsze łyżeczki powinny być niemal płaskie, przypominające bardziej szpatułki niż prawdziwe łyżeczki.
Możesz wykorzystać te, które już masz w domu lub kupić nową.Łyżeczka nie musi być z żadnego specjalnego materiału – odpowiednie będą metalowe, plastikowe i silikonowe.
Łyżeczki do samodzielnego jedzenia: z czasem Twoje dziecko będzie coraz częściej próbowało przejąć łyżeczkę i jeść samodzielnie. Warto wtedy zaproponować mu mniejszą łyżeczkę z grubszym i krótkim trzonkiem, którą będzie mu łatwiej uchwycić.
Inne przydatne akcesoria:
- Krzesełko – poszukaj takiego, które jest wygodne i umożliwia dziecku utrzymanie odpowiedniej postawy, daje podparcie dla pleców i stóp oraz jest łatwe do czyszczenia.
- Miseczka – najlepiej sięgnąć po małą, plastikową miseczkę, z której będziesz podawać dziecku pokarm. Dobrze od razu przygotować drugą dla dziecka, by mogło bawić się jedzeniem. Pamiętaj, że niezależnie od wybranej metody rozszerzania diety, warto dać dziecku przestrzeń na poznawanie i dotykanie jedzenia. Nie martw się, że się pobrudzi, to zupełnie normalne w procesie nauki jedzenia!
Co podawać do jedzenia, karmiąc dziecko łyżeczką?
Być może masz przekonanie, że na początek należy proponować dziecku wyłącznie gładkie konsystencje – papki i musy. To prawda, że są one najłatwiejsze do zjedzenia w pierwszych dniach rozszerzania diety, jednak absolutnie nie musisz skupiać się wyłącznie na nich. Właściwie od początku możesz proponować dziecku nieco bardziej wymagające konsystencje (gęste papki, grudki, pokarmy rozgniecione). Najlepiej zadbać o różnorodność proponowanych posiłków.
Karmienie łyżeczką nie oznacza również konieczności korzystania z gotowych pokarmów dla dzieci – słoiczków czy kaszek. Mogą one być elementem diety, ale lepiej szybko włączyć dziecko do domowych i rodzinnych posiłków.
Spróbuj dostosować Wasze dania do możliwości i potrzeb dziecka. Możesz np. odłożyć część zupy przed posoleniem i ją zblendować, rozgnieść widelcem warzywa z obiadu czy upiec w piekarniku część posiłku dla dziecka bez soli i cukru.
W okolicach 7-8 miesiąca koniecznie podaj również kawałki do samodzielnego jedzenia, bo to wrażliwy okres na naukę żucia i gryzienia.
Czy karmienie łyżeczką jest dla Ciebie?
Każda metoda rozszerzania diety ma swoje wady i zalety. Obie mogą jednak opierać się na responsywności i zaufaniu do dziecka, co pomoże mu budować pozytywną relację z jedzeniem i ciałem.
Jeśli czujesz, że karmienie łyżeczką daje Ci więcej spokoju i pewności siebie, to jak najbardziej możesz wybrać tę metodę. Nie zapominaj jednak o responsywności i pamiętaj, że dziecko potrzebuje różnych konsystencji do nauki jedzenia.
